Liefde, Berouw en Wedergeboorte in het Hart van het Oude Testament
Inleiding
In de Bijbel die door Russen en Slaven wordt gelezen, wordt het verhaal van Daniël gevolgd door de boeken van de Twaalf Kleine Profeten. In de Hebreeuwse versie komen deze boeken na het verhaal van Ezechiël. In feite werden al deze twaalf boeken in de oudheid beschouwd als één groot boek. De Joden noemden het “schaejasar” en de Grieken noemden het “δωδεκαπιρόφητον”.
Algemene informatie over de profeet Hosea
Laten we het hebben over Hosea, een van de kleine profeten. Zijn naam, vertaald uit het Grieks of Hebreeuws, betekent “redding” of “helper”. Volgens zijn boek weten we dat zijn vader Beeri heette. Maar we weten niet veel over de profeet zelf.
We weten wel dat Hosea werd geboren in een koninkrijk dat bestond uit de tien stammen van Israël en daar werd hij profeet. Dat kunnen we begrijpen uit zijn boek, want daarin beschrijft Hosea heel gedetailleerd de innerlijke toestand van dat koninkrijk. Hij noemt veel steden in dit koninkrijk en zijn stijl van spreken lijkt erg op de manier waarop de mensen in het noordelijke koninkrijk spraken.
Als we de eerste drie hoofdstukken van het boek Hosea beschouwen als werkelijke gebeurtenissen uit zijn leven (hoewel dit niet door iedereen zonder meer geaccepteerd wordt), dan leren we daaruit dat Hosea getrouwd was en kinderen had. Maar helaas was zijn leven niet erg gelukkig, omdat zijn vrouw hem bedroog.
Naast deze informatie weten we nog een aantal andere dingen over Hosea uit de legenden die door de oude schrijvers zijn opgetekend. Volgens deze legenden kwam Hosea uit de stad Beëlmoth of Belemon, die in de stam Issaschar ligt, stierf hij in Babylon en werd hij begraven in Galilea. Maar deze legenden kunnen niet als volledig betrouwbaar worden beschouwd.
Er wordt ook gespeculeerd dat Hosea misschien deel uitmaakte van de priesterlijke klasse, maar ook dat is niet zeker. Ja, in zijn boek kent hij de geschiedenis van Israël tot in detail, waardeert hij offers en noemt hij de wet van God, maar dit alles is ook terug te vinden bij andere profeten die niet geassocieerd worden met het priesterschap.
De periode waarin profeet Hosea actief was
Laten we proberen uit te zoeken wanneer de profeet Hosea eigenlijk actief was. Het is nogal moeilijk om dit precies vast te stellen. Volgens de titel van zijn boek diende hij als profeet tijdens de regeerperioden van vier Joodse koningen, Hosea, Jojafas, Ahaz en Hizkia, die regeerden van ongeveer 791 tot 698 v.C.
Als we dit opschrift zo opvatten dat Hosea pas in de tweede helft van Hosea’s regering met zijn activiteiten begon en deze beëindigde aan het begin van Hizkia’s regering, dan krijgen we de informatie dat hij ongeveer 59-63 jaar profeet was. Maar zo’n lange periode van dienst roept twijfels op bij sommige schriftgeleerden.
Er zijn nog andere details die vragen oproepen. Van de koningen van Israël die in dezelfde tijd regeerden als Hosea noemt het boek er bijvoorbeeld maar één: Jeroboam II, die slechts een tijdgenoot van Hosea was.
Vanwege al deze inconsistenties geloven veel schriftgeleerden dat de titel van het boek Hosea beschadigd of vervormd kan zijn. Daarom geloven zij dat de tijd van Hosea’s bediening bepaald moet worden op basis van wat er in de tekst van het boek zelf staat.
Zo begon Hosea volgens het boek zijn activiteiten aan het einde van de regering van Jeroboam II, rond 787-746 v.C. Er zijn aanwijzingen dat het koninkrijk in die tijd nog op orde was, maar later braken er tijden van anarchie aan, toen er wisselingen van heersers waren en er werd getwijfeld tussen allianties met Egypte en Assyrië.
Het einde van Hosea’s bediening valt volgens het boek in een tijd dat het koninkrijk van de tien stammen nog bestond en de vernietiging ervan (in 722 v.C.) wordt beschreven als een toekomstige gebeurtenis. Ook wordt er in het boek geen melding gemaakt van de oorlog tussen Israël en Juda, die plaatsvond tijdens de regering van de Joodse koning Phakaeus en de Syrische koning Rezin in 735 v.C.
Op basis van al deze informatie kunnen we dus aannemen dat Hosea van ongeveer 750 tot 735 v.C. als profeet heeft gediend.
De moeilijke tijden waarin de profeet Hosea woonde
Bereid je voor op een zwaar verhaal. Het leven van Hosea was niet gemakkelijk. Het land waar hij predikte, maakte moeilijke tijden door.
Koning Jeroboam II, wiens koningshuis machtig was, breidde de grenzen van Israël uit en gaf het land grote macht, zoiets was niet meer gezien sinds de dagen van David en Salomo. Maar toen Jeroboam stierf ging alles bergafwaarts.
Eerst werd zijn opvolger Zacharia na zes maanden vermoord en begon er een periode van totale anarchie. Daarna kwam Sallum, maar hij werd een maand later vermoord door Menaim. Menaim kon alleen aan de macht blijven dankzij de Assyrische koning Tubulus, aan wie hij een enorme schat betaalde.
Na Menaim kwam zijn zoon Phakias, maar ook hij werd na twee jaar van zijn heerschappij vermoord door Phakaeus. Deze werd vervolgens omvergeworpen en gedood door Hosea.
Dus wat we hier zien is dat er direct na de dood van Jeroboam chaos ontstond; koningen wisselden als handschoenen, de Assyriërs begonnen zich te bemoeien met de binnenlandse aangelegenheden van het land en namen uiteindelijk alles over.
Ook op religieus gebied werd het er niet eenvoudiger op. De cultus van het kalf, die al sinds Jeroboam I bestond, verspreidde zich in het land. Door Jehovah voor te stellen als een kalf, begonnen de mensen hem te vermengen met de heidense goden en gaven ze zich over aan de cultus van Baäl.
Dit alles leidde tot een afname van de moraal in het land. De vrees voor de wet en voor God was verdwenen. Liegen, verraad, moord, diefstal en overspel waren aan de orde van de dag. De priesters plunderden, de vorsten waren klaar voor elk kwaad en het volk verdronk in losbandigheid.
De aanroeping van Hosea en de goddelijke leiding
Voordat we het boek gaan ontleden, is het belangrijk om een van de meest intrigerende episodes te beschrijven. God gaf Hosea een ongebruikelijk bevel: hij verzocht Hosea om een zedeloze vrouw te trouwen en kinderen te krijgen door ontucht (Hosea 1:2). Dit gebod leek misschien vreemd en onbegrijpelijk, maar het had een diepe symbolische betekenis.
God wilde dat Hosea en zijn familie een levend voorbeeld zouden zijn van de toestand van de Israëlische natie die zich van God had afgekeerd en zich had overgegeven aan afgoderij. Als een trouwe dienaar van God stemde Hosea ermee in om deze taak uit te voeren, ondanks de moeilijkheden en het verdriet.
Hosea verloofde zich met een prostituee genaamd Gomer en ze kregen kinderen, van wie de namen ook symbolisch waren. Hun eerstgeboren zoon heette Isreel (God is verstrooid), wat symbool stond voor het uiteenvallen van het koninkrijk Israël. Hun tweede zoon kreeg de naam Lo-Ammi (niet mijn volk), wat de breuk tussen God en het volk Israël benadrukte. Hun dochter kreeg de naam Lo-Ruhamah (niet mijn volk), wat duidde op Gods gebrek aan genade voor een ongelovig volk.
Dit hele voorbeeld, hoewel het wreed en genadeloos lijkt, werd gepresenteerd om het volk Israël de ernstige gevolgen van hun trouweloosheid en afgoderij te laten zien. God liet het volk via Hosea zien dat hun daden zouden leiden tot hun ondergang en hun afscheiding van God.
De acties van Hosea, die door God werden bevolen, waren dus niet willekeurig, maar een krachtige en diep symbolische manier om het volk Israël de gevolgen van hun daden duidelijk te maken. Het was een schreeuw om hulp en een oproep tot berouw die uit het hart van een liefhebbende God kwam.
Het boek van Hosea
Het boek Hosea is niet zomaar een verzameling individuele preken van de profeet, maar eerder een samenvatting van wat Hosea tijdens zijn leven heeft gepredikt. En hierin is het vergelijkbaar met andere Bijbelse boeken: geen strikte volgorde, meer een creatief proces.
Het boek Hosea wordt over het algemeen verdeeld in twee delen: het eerste deel, dat de hoofdstukken I tot en met III omvat, en het tweede deel, dat loopt van hoofdstuk IV tot en met XIV. Het eerste deel gaat over het begin van het werk van de profeet, dat wil zeggen de tijd van koning Jeroboam II. Het tweede deel beschrijft wat Hosea later in zijn bediening zei en deed.
Het algemene thema van het boek is het idee van een huwelijk tussen het volk Israël en God, Jehovah. Dit is het centrale idee waar alle toespraken van de profeet omheen draaien.
Vanwege alle problemen van die tijd is het boek Hosea meer een boek van terechtwijzingen. Hosea sprak over het volk Israël dat zijn band met Jehovah verbrak en zijn eigen weg ging, God vergat en zich tot afgoden wendde. Zo is hij, de tijdgenoot van de profeet, deze natie.
Maar zelfs met dit alles bleef Jehovah van zijn volk houden. Hij leidde Israël uit Egypte, gaf hun de wet, redde hen van vijanden, stuurde profeten en overlaadde hen met gunsten. Jehovah deed dit alles terwijl hij trouw bleef aan zijn verbond met het volk.
Tegen deze achtergrond nam het volk Israël helaas nog steeds afstand van Jehovah, streefde afgoderij na en vernietigde hun band met God.
Er staat een zin in het boek Hosea: “Het land van dit land heeft veel ontucht gepleegd, het heeft zich afgekeerd van de Heer” (Hosea 1.2). Het idee hier is dat het volk Israël God, Jehovah, vergat en Baäl begon te dienen, wat de basiszonde van het volk was. En uit deze zonde kwamen andere misdaden voort, die de profeet Hosea in zijn toespraken veroordeelt.
De eerste zonde, na het verwerpen van Jehovah, was het afvallen van het huis van David – het volk koos zijn eigen koningen (Hosea 8,4), ook al gaf God hun koningen. Ze deden dat in woede (Hosea 13.9-11). De volgende stap was de buitenlandse politiek van het koninkrijk, die vriendschappelijk probeerde om te gaan met de heidenen en zelfs probeerde om buitenlandse bondgenoten te gebruiken om de goddelijke straf te ontlopen (Hosea 5,13). Israël probeerde ook een diplomatieke rol te spelen tussen de naties (Hosea 7.8, 8.8) en sloot bondgenootschappen met Egypte en Assyrië, hoewel deze bondgenootschappen gebaseerd waren op valse beloften en eden (Hosea 12.2, 10.4).
Als gevolg van al dit beleid werd Israël, zoals de profeet zegt, als een “stomme duif zonder hart” die naar Egypte en Assyrië ging (Hosea 7.11). “Ze vermengden zich met de andere volken, verloren hun kracht en merkten niet eens dat ze oud werden en wegkwijnden” (Hosea 7,8-9).
En uiteindelijk leidde de afwijzing van Jehovah het volk naar een moreel verval (Hosea 4,1-2): geen waarheid, geen barmhartigheid, geen kennis van God. In plaats daarvan is er liegen, bedriegen, moord, diefstal, overspel – dit alles verspreidt zich razendsnel, met geweld na geweld.
Maar de profeet Hosea heeft het ook over hoe het ideale Israël zou moeten zijn. Hij zou Jehovah’s trouwe vrouw moeten zijn en niet de naam van Baäl moeten noemen (Hosea 2.16-17). Hij moet zijn God, Jehovah, zoeken en David, zijn koning (Hosea 3,5). Hij moet de Heer kennen (in de zin van nauwe, onmiddellijke eenheid), want kennis van God is waardevoller dan een brandoffer – want de Heer zegt: “Ik begeer barmhartigheid, geen offer, en kennis van God meer dan een brandoffer” (Hosea 6,6).
Het Hebreeuwse werkwoord jadah, weten, vat het idee samen van zulke kennis, die gebaseerd is op de nauwste, meest directe verbondenheid met degene die gekend wordt, en wordt daarom gebruikt om te verwijzen naar een echtelijke relatie.
Wanneer de profeet zegt dat de mensen God moeten kennen, verwijst hij niet naar louter boekenkennis van God. Hij heeft het over een diepe, persoonlijke relatie met God, een relatie die gebaseerd is op liefde. Het feit dat de mensen God vergeten zijn en niet meer van Hem houden, is de oorzaak van vele misdaden. Maar als het volk weer van God zou houden en die band zou terugvinden, zou dat leiden tot wedergeboorte en een nieuw, zuiver leven.
Volgens de profeet Hosea moeten de mensen een reeks straffen ondergaan om terug te keren naar hun oorspronkelijke missie. Dit idee komt overeen met de leerstellingen van een andere profeet, Amos. Hosea zegt dat straffen onvermijdelijk zijn en dat ze streng zullen zijn: het volk zal terugkeren naar de slavernij zoals in Egypte (Hosea 8.13, 9.1); het koninkrijk zal worden vernietigd, het volk zal gevangen worden genomen en verstrooid (Hosea 11.1, 9.17); het volk zal worden weggevoerd en verstrooid (Hosea 1, 9.17); de bevolking zal worden gereduceerd (Hosea 9.11); de koninklijke familie zal worden vernietigd (Hosea 10.7, 11.1); de heiligdommen zullen worden vernietigd (Hosea 10.8); en vele andere vreselijke dingen zullen plaatsvinden (Hosea 13.7-6).
Maar na al dit lijden ziet Hosea de opstanding van het volk. God zal hen terugbrengen uit het land van ballingschap (Hosea 1,11, 11,11), hen opwekken uit de dood (Hosea 6,2) en zelfs de macht van de dood en de macht van de hel zullen worden vernietigd (Hosea 13,14).
Dan zou er een nieuw tijdperk aanbreken. Israël zal zo rein worden als een maagd en zo talrijk als het zand op de zeekust, dankzij de vereniging van hen die voorheen niet het volk van God waren (Hosea 1,10). En het volk zal opnieuw een huwelijksverbond met God aangaan, dat vol zal zijn van zuiverheid en diepte van liefde (Hosea 2.16 e.v.).
De basis van deze nieuwe verbintenis tussen God en de gemeenschap zal liefde en respect van beide kanten zijn. Van Gods kant zal het een demonstratie van waarheid, gerechtigheid, vriendelijkheid en barmhartigheid zijn (Hosea 2.19). Aan de kant van de gemeenschap zal het een diep begrip en liefde voor God zijn. Samen met het herstel van de band tussen God en de mensheid zal ook de harmonie in de natuur, die verstoord was door de zonden van de mensen, hersteld worden (Hosea 2,17-22).
Het blijkt dus dat de profeet Hosea in zijn toespraken mensen actief oproept om God lief te hebben. Hij gelooft dat het gebrek aan deze liefde voor en begrip van God de oorzaak was van alle zonden van het volk. Tegelijkertijd ziet hij een terugkeer naar de liefde voor God als de ware bron van nieuw leven.
De profeet Hosea was een opmerkelijk persoon, die zich onderscheidde door zijn diepe gevoelens en vurige liefde voor zijn volk. In deze kwaliteiten kan hij vergeleken worden met de apostel Johannes uit het Nieuwe Testament, die ook bekendstond als een apostel van de liefde. Het boek Hosea lijkt veel op de brieven van deze discipel van Christus, die dezelfde oproep tot liefde bevatten.
Conclusie
Dus, om dit verslag af te sluiten, kan worden bevestigd dat de profeet Hosea een van de belangrijkste personages in de Bijbel is die God liefde bezingt. Hosea benadrukt dat niet alleen kennis van God belangrijk is, maar ook het verlangen naar diepe verbondenheid en eenheid met God door liefde. Hij ziet het ontbreken van deze liefde als de wortel van alle zonde en stelt een terugkeer naar de kennis van God voor als redding en de bron van nieuw leven.
Hosea spreekt over de noodzaak om tegenspoed en straf te ervaren om een weg terug naar God te vinden. Hij ziet op profetische wijze een tijd waarin God zijn volk zal terugbrengen uit het land van ballingschap. Het zal doen herrijzen en er een tijd zal aanbreken van volledige eenheid en liefde voor God.
Het boek Hosea is moeilijk te begrijpen vanwege de rijkdom aan beeldspraak en de snelle verandering van gedachten. Toch blijft het een belangrijk document met belangrijke lessen over het liefhebben van God en het kennen van God. Dit maakt het boek Hosea een belangrijke bron voor het bestuderen van Bijbelse teksten.
Er zijn veel bronnen voor verdere studie van het boek Hosea, waaronder veel monografieën en commentaren, die helpen om het belang van het boek verder te begrijpen en te waarderen.
Concluderend roept het boek Hosea ons op tot een dieper begrip en waardering van goddelijke liefde en benadrukt het het belang van het zoeken naar een band met God door de obstakels in het leven te overwinnen.
